Προβολές άρθρου
Ένα από τα πιο συχνά πράγματα τα οποία αναφέρουν οι άνθρωποι ως σημαντικά σε μία σχέση, είναι το θέμα της επικοινωνίας.
Πολλές φορές, μάλιστα φτάνει η επικοινωνία μέσα στο ζευγάρι, να είναι τόσο σημαντική ώστε μία καλή σχέση να ταυτίζεται με την καλή επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους.
Παρόλες τις αναφορές που κάνουμε σε αυτή, πολύ συχνά δεν συνειδητοποιούμε τι ακριβώς είναι η επικοινωνία και σε πόσες εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας είναι παρούσα.
Επίσης δεν καταλαβαίνουμε συνήθως τον πλήρη ρόλο που παίζει. Μένουμε στα υψηλότερα επίπεδα επικοινωνίας, τα λεκτικά, αυτά τα οποία λέμε στον άλλο, αυτά τα οποία προσπαθούμε να του κρύψουμε.
Επιμένουμε στο πόσο καλά καταλαβαίνει ο σύντροφός μας τις προτάσεις που εκφέρουμε και χάνουμε έτσι μια τεράστια εικόνα που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά τονίζει ο Γιώργος Παραδείσης Ψυχολόγος
Πριν περάσουμε στους ρόλους που παίζει η επικοινωνία στη διαμόρφωση μιας σχέσης, πρέπει να διευκρινίσουμε κάτι εξαιρετικά σημαντικό: Κάθε σχέση, είτε φιλική, είτε ερωτική, είτε οικογενειακή, διέπεται από κάποιους κανόνες. Αυτοί οι κανόνες καθορίζουν την λειτουργία της, από τα πιο απλά πράγματα (π.χ. τι ώρα τρώμε; τρώμε μαζί ή χώρια;), μέχρι τα πιο σύνθετα (π.χ. επιτρέπεται να έχουμε άλλους συντρόφους; Ποιος διαχειρίζεται τα οικονομικά; Ποιος παίρνει τις αποφάσεις;)
Οι προαναφερθέντες κανόνες δεν είναι κάτι το οποίο μας επιβάλλεται εξωτερικά, αλλά κάτι το οποίο διαπραγματευόμαστε με το σύντροφό μας ανά πάσα στιγμή. Πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε καν αυτή τη διαπραγμάτευση την ώρα που συμβαίνει. Έχουμε την αίσθηση ότι μιλάμε απλώς για άσχετα πράγματα, ενώ ουσιαστικά και υπόρρητα, συμφωνούμε ή συγκρουόμαστε, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, πάνω σε κανόνες με βάση τους οποίους θα λειτουργεί η σχέση μας. Εδώ ακριβώς μπαίνει η επικοινωνία και οι ρόλοι που παίζει στην διαμόρφωση της συντροφικής μας ζωής.
Η επικοινωνία δεν αποτελεί απλή ανταλλαγή πληροφοριών. Κάθε φορά που επικοινωνούμε με κάποιον, η επικοινωνία μας καθορίζει, οριοθετεί και μεταβάλλει τη σχέση μας μαζί του. Ας δούμε πως γίνεται αυτό.
Κάθε φορά που εκφέρουμε μία πρόταση, αυτή η πρόταση εμπεριέχει δύο βασικές πληροφορίες. Η πρώτη πληροφορία είναι στο επίπεδο του περιεχομένου της και αποτελεί μια αναφορά προς αυτόν με τον οποίο επικοινωνούμε. Η αναφορά είναι αυτό το οποίο λέω. Το περιεχόμενο των προτάσεων τις οποίες εκφέρω.
Η δεύτερη πληροφορία είναι στο επίπεδο της σχέσης μας με αυτόν με τον οποίο επικοινωνούμε και αποτελεί μια εντολή προς αυτόν. Η εντολή, είναι αυτή η οποία καθορίζει τελικά και τους κανόνες της σχέσης. Συνήθως η εντολή διαφέρει ριζικά από το περιεχόμενο των λέξεών μου. Ουσιαστικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως αυτό το οποίο ζητάω από τον άλλο.
Για να κάνουμε τα παραπάνω πιο κατανοητά, ας τα εισάγουμε σε ένα παράδειγμα.
Ο Κώστας καθισμένος μπροστά στον υπολογιστή του το απόγευμα, γυρίζει, κοιτάζει την Μαρία και της λέει:
«Πείνασα λιγάκι».
Εκείνη τη στιγμή ο Κώστας έχει μεταφέρει κάποιες πληροφορίες. Στο επίπεδο του περιεχομένου της πρότασης που είπε, ενημερώνει τη Μαρία για το πως νιώθει, και της δίνει την πληροφορία ότι πεινάει. Αυτή είναι η αναφορά. Η Μαρία τώρα είναι ενήμερη για το ότι ο Κώστας νιώθει πείνα.
Στο επίπεδο της σχέσης όμως, ο Κώστας δεν κάνει μια απλή ενημέρωση. Ταυτόχρονα, περνάει και μια εντολή. Αυτή η εντολή εξαρτάται από τον τρόπο που είναι δομημένη η σχέση τους, και ταυτόχρονα μπορεί να έρχεται να διαπραγματευτεί τους κανόνες με τους οποίους λειτουργεί το ζευγάρι.
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα η εντολή που εμπεριέχεται μπορεί κάλλιστα να είναι «Φτιάξε μου κάτι να φάω».
Από την αντίδραση της Μαρίας σε αυτή την εντολή, θα ξεκινήσει μια διαπραγμάτευση για τους κανόνες που υπάρχουν στη σχέση (ποιος θα φροντίζει για την ανάγκη του φαγητού σε αυτή τη σχέση;).
Η Μαρία μπορεί να απαντήσει «Θες να σου ετοιμάσω κάτι να φας;» στην οποία περίπτωση η εντολή που δίνει είναι ότι «θα φροντίζω εγώ και για τη δική σου πείνα»
Ή μπορεί να απαντήσει «Α, εγώ μόλις έφαγα!», δίνοντας την εντολή «Ο καθένας θα φροντίζει για τις δικές του ανάγκες»
Οι εντολές οι οποίες διαπραγματεύονται τους όρους της σχέσης μας, υπάρχουν σε κάθε πρόταση που εκφέρουμε και αυτό τις καθιστά ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της επικοινωνίας. Καταλήγουμε κάθε στιγμή κατά την οποία επικοινωνούμε με το σύντροφό μας, να διαπραγματευόμαστε τους όρους της σχέσης μας και μάλιστα συνήθως δεν το αντιλαμβανόμαστε καν. Φτάνουμε λοιπόν σε κάποιο σημείο στο οποίο διαπιστώνουμε ότι πολλοί από τους τρόπους με τους οποίους λειτουργούμε με το σύντροφό μας στη σχέση μας, δε μας ικανοποιούν ή ακόμη και μας κάνουν να νιώθουμε ότι ο άλλος δε μας σέβεται ή δε μας μετράει, αλλά δυσκολευόμαστε να διορθώσουμε τα πράγματα, ακριβώς επειδή δε κατανοούμε με ποιο τρόπο καθημερινά τα χτίζουμε.
Η λύση σε αυτό το σημείο μπορεί να είναι απλή. Ίσως να αρκεί να στρέψουμε λίγο την προσοχή μας στις εντολές τις οποίες λαμβάνουμε και δίνουμε καθημερινά, και να φροντίσουμε να είναι πιο συνεπείς σε αυτά τα οποία πραγματικά θέλουμε.
Ένα από τα πιο συχνά πράγματα τα οποία αναφέρουν οι άνθρωποι ως σημαντικά σε μία σχέση, είναι το θέμα της επικοινωνίας.Πολλές φορές, μάλιστα φτάνει η επικοινωνία μέσα στο ζευγάρι, να είναι τόσο σημαντική ώστε μία καλή σχέση να ταυτίζεται με την καλή επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους.
Παρόλες τις αναφορές που κάνουμε σε αυτή, πολύ συχνά δεν συνειδητοποιούμε τι ακριβώς είναι η επικοινωνία και σε πόσες εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας είναι παρούσα.
Επίσης δεν καταλαβαίνουμε συνήθως τον πλήρη ρόλο που παίζει. Μένουμε στα υψηλότερα επίπεδα επικοινωνίας, τα λεκτικά, αυτά τα οποία λέμε στον άλλο, αυτά τα οποία προσπαθούμε να του κρύψουμε.
Επιμένουμε στο πόσο καλά καταλαβαίνει ο σύντροφός μας τις προτάσεις που εκφέρουμε και χάνουμε έτσι μια τεράστια εικόνα που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά τονίζει ο Γιώργος Παραδείσης Ψυχολόγος
Πριν περάσουμε στους ρόλους που παίζει η επικοινωνία στη διαμόρφωση μιας σχέσης, πρέπει να διευκρινίσουμε κάτι εξαιρετικά σημαντικό: Κάθε σχέση, είτε φιλική, είτε ερωτική, είτε οικογενειακή, διέπεται από κάποιους κανόνες. Αυτοί οι κανόνες καθορίζουν την λειτουργία της, από τα πιο απλά πράγματα (π.χ. τι ώρα τρώμε; τρώμε μαζί ή χώρια;), μέχρι τα πιο σύνθετα (π.χ. επιτρέπεται να έχουμε άλλους συντρόφους; Ποιος διαχειρίζεται τα οικονομικά; Ποιος παίρνει τις αποφάσεις;)
Οι προαναφερθέντες κανόνες δεν είναι κάτι το οποίο μας επιβάλλεται εξωτερικά, αλλά κάτι το οποίο διαπραγματευόμαστε με το σύντροφό μας ανά πάσα στιγμή. Πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε καν αυτή τη διαπραγμάτευση την ώρα που συμβαίνει. Έχουμε την αίσθηση ότι μιλάμε απλώς για άσχετα πράγματα, ενώ ουσιαστικά και υπόρρητα, συμφωνούμε ή συγκρουόμαστε, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, πάνω σε κανόνες με βάση τους οποίους θα λειτουργεί η σχέση μας. Εδώ ακριβώς μπαίνει η επικοινωνία και οι ρόλοι που παίζει στην διαμόρφωση της συντροφικής μας ζωής.
Η επικοινωνία δεν αποτελεί απλή ανταλλαγή πληροφοριών. Κάθε φορά που επικοινωνούμε με κάποιον, η επικοινωνία μας καθορίζει, οριοθετεί και μεταβάλλει τη σχέση μας μαζί του. Ας δούμε πως γίνεται αυτό.
Κάθε φορά που εκφέρουμε μία πρόταση, αυτή η πρόταση εμπεριέχει δύο βασικές πληροφορίες. Η πρώτη πληροφορία είναι στο επίπεδο του περιεχομένου της και αποτελεί μια αναφορά προς αυτόν με τον οποίο επικοινωνούμε. Η αναφορά είναι αυτό το οποίο λέω. Το περιεχόμενο των προτάσεων τις οποίες εκφέρω.
Η δεύτερη πληροφορία είναι στο επίπεδο της σχέσης μας με αυτόν με τον οποίο επικοινωνούμε και αποτελεί μια εντολή προς αυτόν. Η εντολή, είναι αυτή η οποία καθορίζει τελικά και τους κανόνες της σχέσης. Συνήθως η εντολή διαφέρει ριζικά από το περιεχόμενο των λέξεών μου. Ουσιαστικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως αυτό το οποίο ζητάω από τον άλλο.
Για να κάνουμε τα παραπάνω πιο κατανοητά, ας τα εισάγουμε σε ένα παράδειγμα.
Ο Κώστας καθισμένος μπροστά στον υπολογιστή του το απόγευμα, γυρίζει, κοιτάζει την Μαρία και της λέει:
«Πείνασα λιγάκι».
Εκείνη τη στιγμή ο Κώστας έχει μεταφέρει κάποιες πληροφορίες. Στο επίπεδο του περιεχομένου της πρότασης που είπε, ενημερώνει τη Μαρία για το πως νιώθει, και της δίνει την πληροφορία ότι πεινάει. Αυτή είναι η αναφορά. Η Μαρία τώρα είναι ενήμερη για το ότι ο Κώστας νιώθει πείνα.
Στο επίπεδο της σχέσης όμως, ο Κώστας δεν κάνει μια απλή ενημέρωση. Ταυτόχρονα, περνάει και μια εντολή. Αυτή η εντολή εξαρτάται από τον τρόπο που είναι δομημένη η σχέση τους, και ταυτόχρονα μπορεί να έρχεται να διαπραγματευτεί τους κανόνες με τους οποίους λειτουργεί το ζευγάρι.
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα η εντολή που εμπεριέχεται μπορεί κάλλιστα να είναι «Φτιάξε μου κάτι να φάω».
Από την αντίδραση της Μαρίας σε αυτή την εντολή, θα ξεκινήσει μια διαπραγμάτευση για τους κανόνες που υπάρχουν στη σχέση (ποιος θα φροντίζει για την ανάγκη του φαγητού σε αυτή τη σχέση;).
Η Μαρία μπορεί να απαντήσει «Θες να σου ετοιμάσω κάτι να φας;» στην οποία περίπτωση η εντολή που δίνει είναι ότι «θα φροντίζω εγώ και για τη δική σου πείνα»
Ή μπορεί να απαντήσει «Α, εγώ μόλις έφαγα!», δίνοντας την εντολή «Ο καθένας θα φροντίζει για τις δικές του ανάγκες»
Οι εντολές οι οποίες διαπραγματεύονται τους όρους της σχέσης μας, υπάρχουν σε κάθε πρόταση που εκφέρουμε και αυτό τις καθιστά ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της επικοινωνίας. Καταλήγουμε κάθε στιγμή κατά την οποία επικοινωνούμε με το σύντροφό μας, να διαπραγματευόμαστε τους όρους της σχέσης μας και μάλιστα συνήθως δεν το αντιλαμβανόμαστε καν. Φτάνουμε λοιπόν σε κάποιο σημείο στο οποίο διαπιστώνουμε ότι πολλοί από τους τρόπους με τους οποίους λειτουργούμε με το σύντροφό μας στη σχέση μας, δε μας ικανοποιούν ή ακόμη και μας κάνουν να νιώθουμε ότι ο άλλος δε μας σέβεται ή δε μας μετράει, αλλά δυσκολευόμαστε να διορθώσουμε τα πράγματα, ακριβώς επειδή δε κατανοούμε με ποιο τρόπο καθημερινά τα χτίζουμε.
Η λύση σε αυτό το σημείο μπορεί να είναι απλή. Ίσως να αρκεί να στρέψουμε λίγο την προσοχή μας στις εντολές τις οποίες λαμβάνουμε και δίνουμε καθημερινά, και να φροντίσουμε να είναι πιο συνεπείς σε αυτά τα οποία πραγματικά θέλουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου