Η νέα μόδα – Αυτοτραυματισμός

Γράφει η Κλ. Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Κατερίνα Κοτσιφάκου, υπεύθυνη των Κέντρων ΠΑΙΔΟΘΕΡΜΗ

Μια ιδιαίτερα ανησυχητική έκφραση ανάμεσα σε σώμα και ψυχή είναι αυτή του αυτοτραυματισμού, δηλαδή η συνειδητή κακοποίηση του σώματος με σκοπό τον πόνο και την έκθεση των τραυμάτων τους.

Ο αυτοτραυματισμός δείχνει να γίνεται η νέα μόδα ανάμεσα στους εφήβους αφού το φαινόμενο αυτό στο εξωτερικό διαρκώς εξαπλώνεται και ήδη έχουν εμφανιστεί τα πρώτα κρούσματα και στη χώρα μας. Οι έφηβοι πολλές φορές επικοινωνούν αυτή τη συμπεριφορά τους μέσα από το διαδίκτυο, φωτογραφίζοντας τα τραύματά τους και “ανεβάζοντας” τις φωτογραφίες σε διάφορες ιστοσελίδες, όπως για παράδειγμα στο facebook.

Όταν αναφερόμαστε στον «αυτοτραυματισμό» εννοούμε όλες εκείνες τις συμπεριφορές που ο έφηβος εκδηλώνει προς τον εαυτό του χωρίς όμως να επιδιώκει την αυτοκτονία. Μερικά παραδείγματα αυτοτραυματισμού είναι πρόκληση αμυχών με αιχμηρά αντικείμενα, κοψίματα στα χέρια, χτυπήματα, εγκαύματα κ.ά.

Η κυρία Κοτσιφάκου τονίζει ότι οι κίνδυνοι που ενέχει μια τέτοια κατάσταση είναι φυσικά μεγάλοι, αφού οι πιθανότητες λοίμωξης είναι αυξημένες ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί ακόμη και θάνατος, εάν τα τραύματα είναι εκτεταμένα και δεν αντιμετωπιστούν άμεσα.



Τα αίτια μιας τέτοιας κατάστασης μπορεί κανείς να τα ψάξει αναλύοντας την ηδονή που μπορεί να αισθάνεται ο έφηβος μέσα από το σωματικό πόνο. Στην ουσία είναι η έκφραση του δικού του ψυχικού πόνου, λόγω διάφορων καταστάσεων που βιώνει ή βίωσε κατά τους παιδικούς του χρόνους. Συνέπεια ενός τέτοιου αρνητικού πλαισίου ανάπτυξης είναι συνήθως η ανάπτυξη πολύ χαμηλής αίσθησης προσωπικής αξίας. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί έντονα καταπνιγμένα συναισθήματα (θυμό, άγχος) τα οποία ο έφηβος καταπιέζει, αφού πολλές φορές δεν μπορεί να τα διαχειριστεί. Όταν όμως αυτά τα συναισθήματα έρθουν στην επιφάνεια, μπορεί ο αυτοτραυματισμός, ο σωματικός πόνος δηλαδή, να εκτονώσει αυτή την ψυχική ένταση και με αυτό τον τρόπο είτε να θεωρήσει πως κάνει έκκληση για βοήθεια είτε να θεωρήσει πως αξίζει να αυτοτιμωρηθεί. Στην ουσία ο αυτοτραυματισμός είναι μια κραυγή βοήθειας…

Τέλος, για όλους αυτούς τους λόγους οι γονείς χρειάζεται να επαγρυπνούν και να παρατηρούν οποιαδήποτε αλλαγή στη συμπεριφορά του εφήβου. Σε περίπτωση λοιπόν που ο έφηβος αρχίζει να αποσύρεται και να απομονώνεται, εμφανίζει σημάδια (κοψίματα, πληγές, κ.ά.) στα χέρια ή σε άλλα σημεία του σώματός του τα οποία όταν τον ρωτάμε από τι προήλθαν δεν μπορεί να μας απαντήσει, επιμένει να φοράει μπλούζες με μακρύ μανίκι ακόμα και το καλοκαίρι ή αν αντιληφθούμε ότι κάποιος φίλος του αυτοτραυματίζεται, τότε χρειάζεται άμεσα να τον πλησιάσουμε, να προσπαθήσουμε να συζητήσουμε μαζί του και να μάθουμε τι είναι αυτό που τον απασχολεί και τον έχει οδηγήσει στον αυτοτραυματισμό.Εάν τα συμπτώματα συνεχίζονται θα πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθούμε σε ειδικό ψυχικής υγείας ώστε να γίνει προσπάθεια τόσο επούλωσης των ψυχικών τραυμάτων όσο και αποσύνδεσης του ψυχικού μέρους με το σώμα.